Иргэн баян бол улс баяаан гэж
Заа ахан дүүс минь сайн сууцгаажээнүү.
Заа ахан дүүс минь сайн сууцгаажээнүү.
Ёооё! баяжьяааа! Миний бие маш ихийг зөвлөж ирсэн гэдгийг та нөхөд юу эс андах. Зөвлөгөө бүхэн маань баяжаад бүр хагарч ч магадгүү юмнууд байдаг сан. Энэ удаад харин шууд ажил хэрэг явуулку вол улсууд зүгээр суулгахкуу хамаг юм түрүүлж иджуучкаад болж өхкүү вайна.
“Алтан нутгаа аварч үлдий” гэдэг нэртэй ТББ байгуулчлаа. Одоогоор ганц гишүүнтэй. Байгуулагдаад 5 минуут болжаахад яаж ч гиншүүнжиж амжих вээ дээ. Удкуу багталцxаа болиод ирнэ. За ямар ямар үйл ажилгаа явуулах вээ гэжж. Үйл ажиллагааны үндсэн ба туслах чиглэлүүд адилхан. Тэр бол тэмцэл. Одоохондоо мэдкүү вайнаа хэнтэй тэмцxээ. Удкуу санал ороод ирэх байх. Тэгэхдээн зэрэг обьектоо тоочиглоо л, мөнгө орж ирмэгц дайралт эхэлнэ. Үйл ажиллагааны үндсэн чиглэлийг тэмцэл гэсэн болхоос зорилго маань тэмцэл биш юм шүү. Зорилго бол тайван хүнийг тайван замаар тайван биш болгож ахиухан мөнгө салгаж авах. Тэхээр мөнгө бол манай зорилт За үйл ажиллагааны баримжаа бол иймэрхүү. Иргэн баян бол улс баян. Гэхдээ хэн иргэн юм бэ ицсийцст?
Надад юу л байна туршлага байна. Ярий зах зухаас нь. Түүхийн олон үеийн турш улс төрд олон аруун сайхан сэдвүүд гарч ирж манийг мөнгөжүүлж байсым. Тэднүүс чинь тэгэд амьдрал юм хойно заавал санал талцаад, сүүлдээ 2 тал болоод… мань ажилгүйдлийг амсана гэж гонж. За харжий: бяд нэгэн дээр нь очиж нөгөө талы нь дарж өгий гэж мөнгө авлаа. Жаахан ширүүлж байснаа нөгөө тал дээр нь очиж мөнгө өгүүл тэмцлээ зогсоолоо гэж давхар цохилоо. Одоо ойлгожийнуу. Иргэн баян бол улс баян. Улс нь хэзээ баяжихын бээ?
Одоо тулгамдсан асуудлаа ярий. Яаая одоо бодход, тэр алт зэс илэрдэг үе үү…, ээ дээ тосоор савирч байж дээ миний жавьж. Аль аль талдаа мөнгөтэй ч байж. Нэг тал нь аягүй ойрхон гадаадых, нөгөө тал нь нэлээн холын гадаадых. Манайхан байхгүй ээ хэхэ, харин маангар сэргэлэн шд. Гувшаа хурга шиг мансуурдаг байсан алтан үе минү… Талбай дээрээ жагсах ч сайхан хиамартай.
Аа ард түмэнд* хэлэхдээн бол танай улсы чинь сүйрүүлээд алты чинь дээрэмдкээд вайна, бяд өөрсдөө авах учиртай гэсэнэрхүү нэг хүүхдийн санаа хэлээ л болоо. Хэхэ тэхээр хуйлраа л будлиад явчдийн хөөрхөн.
За тэр өөрсдөө авах өөрсөнд чинь жоохон арга саам хэлж өгий. Бүгдий нь хөөж гаргаадэ, харганыхаа ноосыг түүж тушаагаадэ, мөнгөөр нь машаанаа аваадэ, хайгуулаа хийгээдэ, ухаж гаргаадэ ….баяжуул баяжих нэг вариаант байгаан уул нь. Харганад ноосоо үлдээх хонь ба нэгж талбайд ноогдох харгана зэргээр багцаалуул тун ойрын зуунуудад бол дөнгөчихийн байгаан. Тэр болтол түмпэнгээрээ газар хороожаагаарай за…
За энэ хооронд баяжнаа би баяжна! Энэ их юмыг эзэнгүй юу гэж удаахав гээд манай хөрш ууртай вайна. Чимээтэй орж ирхээр чавхаар харвана гээд, чимээгүй байжаагаад суйлдаг мэхээ хийнэ гэжээн. Энэ муу барууныхныг хөөгөөд аль гэж хэчнээнийг ч өгөв. Гараа явчуул бүүр ихийг өгнө гэсээн, би баяртай вайна. I’m happy! Алга загатнаад вайнаа, миний баяжихын цондон шүү дээ энэ. Иргэн баян бол улс баян. Гүү энэ чинь.., баян иргэн байна л даа. Би. Улс нь..? Аа байна байна. Дундан иргэн улс байгаан байна.
Наад алгаа газар маажиж загатнааг нь гарга гэвүү. Хоньтойгоо зэрэгцээд… сайхан хээ.
Заа тэр яахуу, баахан бурчлаа одоо гол юмаа ярий. Тэгээд ТББ-аа байгуулчлаа. Бүртгэл явагджийн. Ажлын байр Сүхваатрын талбай дээр шүү.
Тэмцнээ. Халз үзнэ. Бүртгэл явагджэээн.
* Ард түмэн гэж аягүй эгдүүтэй хөөрхөн амьтан байдийн байлээ шд. “Еэ, шилэн аяга!” гээ л үхтэрээн айна мидкүү юмнаасаа. Бас харалган. Мах камбинаатын бой руу дагуулж ордог ямааг танина гэж байхгүй. Тэднүүс нь талбай дээр сүрт жагсаал хийгчид.
Ёооё! баяжьяааа! Миний бие маш ихийг зөвлөж ирсэн гэдгийг та нөхөд юу эс андах. Зөвлөгөө бүхэн маань баяжаад бүр хагарч ч магадгүү юмнууд байдаг сан. Энэ удаад харин шууд ажил хэрэг явуулку вол улсууд зүгээр суулгахкуу хамаг юм түрүүлж иджуучкаад болж өхкүү вайна.
“Алтан нутгаа аварч үлдий” гэдэг нэртэй ТББ байгуулчлаа. Одоогоор ганц гишүүнтэй. Байгуулагдаад 5 минуут болжаахад яаж ч гиншүүнжиж амжих вээ дээ. Удкуу багталцxаа болиод ирнэ. За ямар ямар үйл ажилгаа явуулах вээ гэжж. Үйл ажиллагааны үндсэн ба туслах чиглэлүүд адилхан. Тэр бол тэмцэл. Одоохондоо мэдкүү вайнаа хэнтэй тэмцxээ. Удкуу санал ороод ирэх байх. Тэгэхдээн зэрэг обьектоо тоочиглоо л, мөнгө орж ирмэгц дайралт эхэлнэ. Үйл ажиллагааны үндсэн чиглэлийг тэмцэл гэсэн болхоос зорилго маань тэмцэл биш юм шүү. Зорилго бол тайван хүнийг тайван замаар тайван биш болгож ахиухан мөнгө салгаж авах. Тэхээр мөнгө бол манай зорилт За үйл ажиллагааны баримжаа бол иймэрхүү. Иргэн баян бол улс баян. Гэхдээ хэн иргэн юм бэ ицсийцст?
Надад юу л байна туршлага байна. Ярий зах зухаас нь. Түүхийн олон үеийн турш улс төрд олон аруун сайхан сэдвүүд гарч ирж манийг мөнгөжүүлж байсым. Тэднүүс чинь тэгэд амьдрал юм хойно заавал санал талцаад, сүүлдээ 2 тал болоод… мань ажилгүйдлийг амсана гэж гонж. За харжий: бяд нэгэн дээр нь очиж нөгөө талы нь дарж өгий гэж мөнгө авлаа. Жаахан ширүүлж байснаа нөгөө тал дээр нь очиж мөнгө өгүүл тэмцлээ зогсоолоо гэж давхар цохилоо. Одоо ойлгожийнуу. Иргэн баян бол улс баян. Улс нь хэзээ баяжихын бээ?
Одоо тулгамдсан асуудлаа ярий. Яаая одоо бодход, тэр алт зэс илэрдэг үе үү…, ээ дээ тосоор савирч байж дээ миний жавьж. Аль аль талдаа мөнгөтэй ч байж. Нэг тал нь аягүй ойрхон гадаадых, нөгөө тал нь нэлээн холын гадаадых. Манайхан байхгүй ээ хэхэ, харин маангар сэргэлэн шд. Гувшаа хурга шиг мансуурдаг байсан алтан үе минү… Талбай дээрээ жагсах ч сайхан хиамартай.
Аа ард түмэнд* хэлэхдээн бол танай улсы чинь сүйрүүлээд алты чинь дээрэмдкээд вайна, бяд өөрсдөө авах учиртай гэсэнэрхүү нэг хүүхдийн санаа хэлээ л болоо. Хэхэ тэхээр хуйлраа л будлиад явчдийн хөөрхөн.
За тэр өөрсдөө авах өөрсөнд чинь жоохон арга саам хэлж өгий. Бүгдий нь хөөж гаргаадэ, харганыхаа ноосыг түүж тушаагаадэ, мөнгөөр нь машаанаа аваадэ, хайгуулаа хийгээдэ, ухаж гаргаадэ ….баяжуул баяжих нэг вариаант байгаан уул нь. Харганад ноосоо үлдээх хонь ба нэгж талбайд ноогдох харгана зэргээр багцаалуул тун ойрын зуунуудад бол дөнгөчихийн байгаан. Тэр болтол түмпэнгээрээ газар хороожаагаарай за…
За энэ хооронд баяжнаа би баяжна! Энэ их юмыг эзэнгүй юу гэж удаахав гээд манай хөрш ууртай вайна. Чимээтэй орж ирхээр чавхаар харвана гээд, чимээгүй байжаагаад суйлдаг мэхээ хийнэ гэжээн. Энэ муу барууныхныг хөөгөөд аль гэж хэчнээнийг ч өгөв. Гараа явчуул бүүр ихийг өгнө гэсээн, би баяртай вайна. I’m happy! Алга загатнаад вайнаа, миний баяжихын цондон шүү дээ энэ. Иргэн баян бол улс баян. Гүү энэ чинь.., баян иргэн байна л даа. Би. Улс нь..? Аа байна байна. Дундан иргэн улс байгаан байна.
Наад алгаа газар маажиж загатнааг нь гарга гэвүү. Хоньтойгоо зэрэгцээд… сайхан хээ.
Заа тэр яахуу, баахан бурчлаа одоо гол юмаа ярий. Тэгээд ТББ-аа байгуулчлаа. Бүртгэл явагджийн. Ажлын байр Сүхваатрын талбай дээр шүү.
Тэмцнээ. Халз үзнэ. Бүртгэл явагджэээн.
* Ард түмэн гэж аягүй эгдүүтэй хөөрхөн амьтан байдийн байлээ шд. “Еэ, шилэн аяга!” гээ л үхтэрээн айна мидкүү юмнаасаа. Бас харалган. Мах камбинаатын бой руу дагуулж ордог ямааг танина гэж байхгүй. Тэднүүс нь талбай дээр сүрт жагсаал хийгчид.
Нэг хүн
бөх