Хонь шиг номхон ард түмэн чоно шиг засаг төрүүлдэг гэсэн үг бий. Бид даруу төлөв, номхон байсныхаа "ачаар" Хөгжлийн банкны "гашуун түүх"-ийг сонсож буй цаг. Эрэн сурвалжлах сэтгүүл зүй л Монголын ардчиллын түшиж туслах сүүлийн "багана" болж байгаатай маргаад хэрэггүй. Ардчиллын төлөө зүрх сэтгэлтэй олон хүн байдаг ч харин ардчиллын төлөөх "авлига, шударга бус"-ын дайны фронт дээр ил тодоор эрсдэл үүрэн тэмцэж чаддаг нь тун цөөн, энэ "цөөн" байдаг тэмцэгч, эрэн сурвалжлах сэтгүүлчдийн "ач буян"-аар нийгэмд өөрчлөлт бий болдог.

Давхар дээлээс үүдэлтэй улс төрийн хямрал Монгол Улсыг Үндсэн хуульдаа нэмэлт өөрчлөлт оруулах гол үндэслэл болсон юм. Гэтэл одоо улс төрчид Үндсэн хуулийн өөрчлөлтөөсөө ухарч эхэллээ. Давхар дээл нь Монголд "парламентын засаглал"-ыг үндсэнд нь байхгүй болгож, парламeнт нь Засгийн газрынхаа “дагуул” болж, УИХ хуралдаж чадахгүй болж байсан түүхтэй. Үндсэн хуулийн нэмэлт, өөрчлөлт бол өөрөө Үндсэн хууль. Үндсэн хуулийг өөрийг нь хянах эрх мэдэл Цэцэд байхгүй. Цэц бол улс төрийн эрх мэдлийг тодорхойлохгүй, үүнийг УИХ тодорхойлно.

Facebook платформ нь хуурамч мэдээллийг бууруулах чиглэлээр баримт шалгах төвүүдтэй идэвхитэй хамтран ажилладаг бол Youtube платформ энэ тал дээр ач холбогдол бага өгч ирсэн нь уг платформ хуурамч, төөрөгдүүлсэн худал мэдээлэл тархах гол суваг болж, баримт шалгагчдын анхааралд өртөөд байна.

Шүүхээр 2020, 2021 онд шийдвэрлэгдсэн худал мэдээлэл тараах гэмт хэргийн шүүхийн шийдвэрт шинжилгээ хийж, энэ төрлийн хэргийг шийдвэрлэж буй хууль, шүүхийн практик, хууль хэрэглээний асуудалд үнэлэлт, дүгнэлт өгсөн судлаачдын байр суурь

2020 оны сонгуулиар ганц ч ийм гэмт хэрэг "гарсангүй". Гэмт хэрэг гарсангүй гээд санаа зовоод байгаа юм байхгүй л дээ. Гэмт хэрэг гарах албатай ч биш, заавал хэн нэгнийг шийтгүүлэх гээд байгаа юм бол огт байхгүй. Гэхдээ огт хэрэгжихгүй, үйлчилж чадаагүй хуулийн заалт л анхаарал татаад байгаа юм.

Бусдын нэр хүндэд халдсан худал мэдээлэл тараасан үйлдлийг гэмт хэрэгт тооцох болсон. Уг гэмт хэргийг “олон нийтэд тараасан бол” хэмээн обьектив талын шинжээр нь тодорхойлж, субьектив талын шинжийг “бүрхэгдүүлж”, худал мэдээлэл нь “гутаасан, гутаах” агуулга, шинжтэй байх эсэхийг бүрэн тодорхойлоогүй, “халдсан” гэсэн хэт ерөнхий нэр томьёог хэрэглэсэн явдал нь хууль бүтээх ажиллагааны алдаа болж, хууль хэрэглээ, шүүхийн практикт сөрөг үр дагавар үүсгэж буй гол шалтгаан болсон гэж үзэх үндэстэй юм.